НҰР-СҰЛТАН, 17 шілде – Sputnik. Президенттің штаттан тыс кеңесшісі Олжас Құдайбергенов Қазақстандағы коронавирус статистикасына көзқарасты қайта қарау қажет деп санайды.
"Коронавирус статистикасы денсаулық сақтау министрлігінің бұрынғы басшылығы жіберген ақпараттық сәтсіздіктердің біріне айналды. Осыған байланысты халықтың коронавирустық бастамаларға деген сенімі төмендеді. Ал Қытайдың Қазақстандағы елшісінің ұсынған ақпараты бойынша біздің ел түсініксіз вирустың ошағы ретінде әлемдік БАҚ-тың басты тақырыбына айналды", – деп жазды Құдайбергенов Facebook-тегі парақшасында.
Оның айтуынша, коронавируспен ауыратындарды симптоматикалық және асимптоматикалық деп бөлу қателік болған.
"Наурызда алғашқы тест сынақтары басталды, бастапқы кезде тест өткізу аз болды. Сәуірдің ортасына қарай біз күніне 20 мыңға жеткіздік. Ал мамыр айының басында бұл көрсеткіш күніне шамамен 30 мыңға жетті. Сондай-ақ, мамыр айында симптоматикалық емделушілерді бөлек жеке бағанмен есептей бастады және бұл сөзсіз қателік еді. Осылайша, біздің есеп әлемдік статистикаға мүлдем кереғар болды. Яғни, пациенттердің жалпы санымен қатар, ауыр науқастардың санына есеп жүргізілмеді. Бұл тәсіл бізде әлі де жоқ",– деді Құдайбергенов.
"Тестілеумен қамту вирустың таралуымен сәйкес келе бермейтіні түсінікті. Ауыр науқастардың саны өсе бастады. Ал ПТР-тесттен өтпегендерді ауруханаларға қабылдамаған соң, науқастардың жағдайы нашарлай түсті. Нәтижесінде, маусымның ортасында өкпе зақымдануының пайыздық мөлшерін көрсететін КТ тексерісі болса, науқастарды қабылдау керек деп шешім шығарды. Сол-ақ екен КТ-да кезек пайда болды. Дегенмен, екеуінің бірінен өту мүмкіндігі әлдеқайда жоғары болды әрі КТ-да пневмонияны дәл көрсетті. Ал ПТР-тесттің жалған көрсеткіштеріне күмән әлдеқайда көп болды", – деп жалғастырды ол.
ПТР-тесттің теріс болу себебінің мүмкіндіктері:
- тесттің өзі сезімтал емес немесе қателігі болса;
- жұғындысы дұрыс қабылданбаған болса;
- талдау барысында қате манипуляциялар болса.
"Адамнан кеткен қателіктердің себебін тестілеу орталықтарындағы қызметкерлердің алғашқы құрамының ауырып қалуымен, олардың орнына жаңа қызметкерлердің келуімен байланысты деп түсіндірілді. Өйткені, кез келген жағдайда олардың құзыреті төмен болғандықтан, қайта оқытылуы керек. Алматы мен астанаға қарағанда бұл жағдай тіптен төмен. Тестілеумен қамтуды кеңейту мақсатында орталықтарды көп елді мекендерге орналастыру сөзсіз теріс сынақтардың санын көбейте түсті", – деді Құдайбергенов.
Бұрмаланған статистика
Президент кеңесшісі пневмонияның пайда болуын, коронавируспен ешқандай байланысы жоқ деп түсіндіреді.
"Адамдар пневмониядан қайтыс болғанда, марқұмның тест сынағының оң-теріс қорытындысы болды. Сондай-ақ, мүлде тесттен өтіп үлгермегендердің де денесі туыстарына берілді. Содан кейін жаназа, жерлеу рәсімдері мен еске алу шаралы өтіп жатты. Бұл коронавирустың тез және кең таралуына жағдай жасады. Тіпті, марқұмды соңғы сапарға шығарып салуды ешбір шектеу, кедергісіз, қалыпты жағдайда өткізу үшін дәрігерлермен келісіп, өлім себебін инсульт, инфаркт, тромбоз, жедел жүрек жеткіліксіздігі деп көрсеткен жағдайлар да жоқ емес. Мүрдені мәйітханадан бірден зиратқа апарып жерлеген сәттер болғанымен де, аурудың жұғуы тыйылмады. Бірақ статистика бұрмаланды",– деген Құдайбергеновтің пікірінше, пневмониядан қайтыс болғандарды коронавирустан көз жұмғандардың статистикасына қосу керек.
"Шын мәнінде, науқастарды коронавирустан емдеген ауруханаларда пневмониядан немесе басқа аурулардан қайтыс болған адамдарды коронавирустан көз жұмғандармен теңестіру керек. Бұл жерлерде адамдардың инфекцияны жұқтырмауы екіталай. Содан соң олардың жалпы санын ПТР сынағымен немесе басқа да белгілер түрінде расталғандарға бөлуге болады. Бұл тәсіл өлім-жітімді 10 есеге дейін арттырады деп ойлаймын",– деп атап өтеді президент кеңесшісі.
"Ал статистиканы түзету кезінде өлім мен пациенттер санының тағы да бір күнде күрт өсіп әлемдік БАҚ назарына ілінбеу үшін Worldometer.info-ға хабарласу керек. Себебі, соңғы реттегі күрт өсу асимптоматикалық емделушілердің болмауына байланысты болды. Олардың саны бір күнде енгізіліп, инфекция бойынша ел бірден бірінші орынға көтерілді", – деп еске алды Құдайбергенов.
Оқи отырыңыз: Бұл сұмдық трагедия – президент кеңесшісі Қазақстандағы жағдай туралы айтты
Сондай-ақ оның пікірінше, науқастарды емдеуге қатысқан, тест тапсырмаса да пневмониядан қайтыс болған дәрігерлердің әрқайсысына 10 миллион теңгеден төлеу керек. Сонымен қатар, коронавирусты емдеуге қатысып, коронавируспен немесе пневмониямен ауырған барлық дәрігерлер 2 миллион теңгеден алуға лайықты.
