ТАҚЫРЫПТАР

Sputnik Қазақстан күн сайын мерекелер, атаулы даталар, тарихи оқиғалар туралы деректер жариялайды. Бұл күні кімнің туғанын да осы жерден оқи аласыз. "Бүгін қандай мереке" сюжетінде бүкіләлемдік, халықаралық және мемлекеттік мейрамдар, түрлі елдің салт-дәстүрлері туралы ақпарат жинақталған.

Еліміздің жас әншісі Димаш Құдайберген аз уақыттың ішінде бүкіл әлемге танылды десек артық айтпаспыз. Әншінің жұлдызды жолы "Славян базары" фестивалінде басталып, Қытайдағы халықаралық "I am singer" байқауынан кейін асқақтай түсті. Азиядағы марапаттардың көпшілігін жеңіп алған Димаштың әлем бойынша фанаттары көбейіп, өнерсүйер қауымның сүйіспеншілігі мен ықыласына бөленіп отыр. Олардың ішінде әлемге әйгілі тұлғалар жетерлік. Қазақстанды әлемге әйгілеуге үлес қосып жүрген Димаш Құдайберген туралы Sputnik Қазақстан материалдарынан толығырақ оқыңыз. 

Белгілі қазақстандық жазушы Олжас Сүлейменовтің немересі 22 маусымда жол апатынан қаза тапты. Мотоциклмен келе жатқан Ескендір Сүлейменовті көлік қағып кетеді. Көліктің рөлінде Қызылорда облысы ішкі істер департаментінің бастығы, полиция полковнигінің қызы отырған. Ескендір Сүлейменов Алматыда 25 маусымда жерленді. Полиция қылмыстық кодекстің 345-бабы (жүргізушінің жол қозғалысы ережесін бұзуы) бойынша іс қозғады. 

Қазақстан мен Ресейдің XV өңіраралық ынтымақтастық форумы Петропавлда 8-9 қарашада өтеді. Биылғы форумның тақырыбы - "Қазақстан мен Ресейдегі туризмді дамытудың жаңа тәсілдері мен үрдістері". Форумда дәстүр бойынша екі елдің мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев пен Владимир Путин, сондай-ақ екі елдің шекаралас өңірлерінің жетекшілері қатысады. Жиынға 600-ден астам адам жиналады деп күтілуде, оның 100-і – Ресей Федерациясының, 150-і – Қазақстанның ресми делегациясы. Қазақстан мен Ресейдің өңіраралық ынтымақтастық форумы 2003 жылдан бері екі мемлекетте кезекпен өткізіліп келеді. 

Ресейлік аралас жекпе-жек шебері Хабиб Нурмагомедов пен ирландиялық Конор Макгрегор арасындағы жекпе-жек 7 қазанда Лас-Вегаста өтіп, үлкен шу тудырды. Бұл жекпе-жектің қызыққа толы болатыны алдын ала белгілі болған еді. Өйткені спортшылар әр кездескен сайын бір-біріне тиісіп жүрді, олардан фанаттары да қалыс қалмады. Жанкүйерлері кездесу алдында төбелес шығарса, спортшылардың өздері жекпе-жектен кейін де жұдырық жұмсады. UFC чемпионы титулы үшін жекпе-жекте Макгрегор жеңілді, бірақ қарсыласының фанатына тап беріп, жаппай төбелеске себеп болған Нурмагомедов шаршы алаңнан белбеусіз кетті.

Қазақстан президенті Нұрсұлтан Назарбаев 5 қазанда Ақордада Қазақстан халқына жыл сайынғы жолдауын жариялады. Жолдаудың тақырыбы - "Қазақстандықтардың әл-ауқатының өсуі: табыс пен тұрмыс сапасын арттыру". Ол еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуының өзекті мәселелеріне және қазақстандықтардың әл-ауқатын одан әрі арттыру міндеттеріне арналды. Мемлекет басшысының бұған дейінгі жолдауы 2018 жылы 10 қаңтарда шыққан еді. Онда Назарбаев төртінші өнеркәсіптік революция жағдайындағы дамудың жаңа мүмкіндіктері туралы сөз қозғады. 

Астана - әлемдегі ең жас астана әрі Қазақстанның қарыштап дамып келе жатқан қаласы. Заманауи сол жағалау мен жанға жайлы оң жағалау - Астананы дәл осылай сипаттауға болады. Жас қала болғанына қарамастан, Астанада әлемдік маңызға ие айтулы шаралар өткізілді. Елорда айрықша нысандарымен таңғалдырады: Бәйтерек, Хан Шатыр, Ақорда, Бейбітшілік және келісім сарайы, тағы басқалары. Астана күні 6 шілдеде тойланады.

Астанадағы мәдени шаралар, төтенше оқиғалар мен жол апаты, атышулы істер, құрылыс мәселесі мен маңызды өзгерістер туралы Sputnik материалдарынан оқыңыз.

Отбасымен қауышу үшін Қазақстанның шекарасын заңсыз кесіп өткен қандасымыз Сайрагүл Сауытбай биыл мамыр айында ұсталды. Белгілі болғандай, ерлі-зайыпты Уәли Ісләм мен Сайрагүл Сауытбай екі баласымен бірге Қазақстанға 2016 жылы көшіп келмек болады. Бірақ Сайрагүлдің айтуынша, ол Қытайда құпия саналатын "саяси үйрену орталықтарында" жұмыс істеп, "мемлекет құпиясын әшкерелемеу" туралы қолхат берген. Сондықтан Қытай оны отанына жібермеу үшін төлқұжатын алып қояды. Ал күйеуі мен балалары Қазақстан азаматтығын алып, елге оралады.

Этникалық қазақ Сайрагүл Сауытбайға қатысты сот Алматы облысындағы Жаркент қаласында өтті. Бір айға жуық созылған соттың үкімі 1 тамызда шықты. Панфилов аудандық соты қандасымызды алты айға шартты түрде бас бостандығынан айырып, сот залынан босатты. Сондай-ақ, Сайрагүл Сауытбай Қытайға берілмейді. Ендігі уақытта оған босқын мәртебесін беріп, кейін азаматтық алу жағы шешілуі тиіс. Толығырақ Sputnik материалдарынан оқыңыз.

Қазақстанда жәрдемақы қалай есептеледі? Кімдерге, қалай және қанша төленеді? Биыл жәрдемақы түрлерінің мөлшері қаншаға өскенін және кімдерге берілетінін Sputnik материалдарынан оқыңыз.

Танымал қазақстандық мәнерлеп сырғанаушы, Олимпиада-2014 қола жүлдегері Денис Тен Алматыда 19 шілдеде қаза тапты. Дарынды спортшы көлігінің айнасын тонамақ болғандардың қолынан пышақ жарақатын алып, салдарынан көп қан жоғалтып, ауруханада жан тапсырды. Қыршынынан қиылған спорт жұлдызының қазасы бүкіл Қазақстан халқын есеңгіретті. Денис Тен бар болғаны 25 жаста еді. Толығырақ Sputnik материалдарынан оқыңыз.

2018 жылдың шілдесінен бастап базалық зейнетақы тағайындау тәртібі өзгереді. Зейнет жасына толған азаматтың базалық зейнетақы мөлшері еңбек өтілі мен зейнетақы жүйесіне қатысу ұзақтығына тәуелді болады. Осы уақытқа дейін барлық зейнеткерге базалық зейнетақы ең төменгі күнкөріс деңгейінің 54 проценті мөлшерінде немесе 15 274 теңге төленсе, 1 шілдеден бастап оның мөлшері зейнетақы жүйесіне қатысу өтіліне байланысты артты.

Толығырақ Sputnik материалдарынан оқыңыз.

Мұсылман күнтізбесі бойынша Зүлхижа айының оныншы күнінде, яғни, Арафа күнінен кейін және Ораза айттан 70 күннен кейін басталатын Құрбан айт мейрамы үш күн тойланады. Араб тілінен аударғанда, құрбан сөзі "жақындау" деген мағынаны білдіреді. Сондықтан, Құрбан айт күндері мүмкіндігі бар мұсылман құрбан шалып, сауап істер арқылы Аллаға жақындайды. Биыл мұсылман жамағаты ұлық мейрамды 21-23 тамыз күндері атап өтеді. 2005 жылдан бері елімізде Құрбан айттың бірінші күні демалыс болып бекітілген. Толығырақ Sputnik материалдарынан оқыңыз.

Футболдан әлем чемпионаты Ресейде 14 маусым мен 15 шілде аралығында 11 қаланың 12 стадионында өтеді: Мәскеу, Калининград, Санкт-Петербург, Волгоград, Қазан, Нижний Новгород, Самара, Саранск, Ростов-на-Дону, Сочи және Екатеринбург.

2018 жылы ҰБТ 20 маусым мен 1 шілде аралығында өтеді. Биыл 102 447 оқушы сынақ тапсыруға өтініш берді. ҰБТ бес пәннен тұрады. Үшеуі – міндетті, екеуі таңдау пәні. Барлығы 120 сұрақ, түлектер үшін 140 балл жинау мүмкіндігі сақталады. Толығырақ Sputnik материалдарынан оқыңыз.

Қазақстанда менингит індеті белең алды: науқастар саны әсіресе Алматы қаласында көп. Соңғы деректер бойынша, инфекциядан он үш адам қайтыс болған.

Қазақстанда көктем мезгілі біршама тосын сый жасады. Сәуір айынан бастап мамыр айы бойы еліміздің басым бөлігінде оқтын-оқтын қар жауған. Мамыр айының үшінші он күндігінде дүлей дауыл соғып, бұршақ аралас нөсер жауын салдарынан ағаштар, құрылыс нысандары мен зәулім ғимараттар зиян шекті. 

Астана экономикалық форумы - жаһандық мәселелерді талқылауға және шешуге арналған жыл сайынғы сұхбат алаңы.

Өзінің ауқымы бойынша бүкіл Еуразия кеңістігінде теңдесі жоқ бұл форум әлемдік көшбасшылардың, халықаралық сарапшылардың, ғалымдардың, саяси және қоғам қайраткерлерінің, түрлі қаржы институттары мен бизнес-қоғамдастықтар өкілдерінің басын қосады.

Нұрсұлтан Назарбаев 2018 жылдың наурыз айында ұсынған "7-20-25" жаңа тұрғын үй бағдарламасы шілдеден бастап іске қосылды. Бағдарлама бойынша қазақстандықтар келесі шарттармен ипотекалық қарыз алу мүмкіндігіне ие болмақ: несие бойынша сыйақы мөлшерлемесі – жылына 7%-дан, бастапқы жарна — 20%-дан аспайды, несиені төлеу мерзімі – 25 жылға дейін. Ипотекалық бағдарлама бойынша несиелер тек ұлттық валютамен беріледі. Толығырақ Sputnik материалдарынан оқыңыз.